İşletme Akademisi Dergisi

Effects of Intellectual Capital on Firm Performance Using RIM

2021-04-25T15:38:28+00:00

In today’s socioeconomic world, it is frequently thought that the intellectual capital has an important role in a firm’s performance. Nonetheless, some of the recent findings support this idea whereas some point to the opposite, warranting further research to test the relationship in this context. In this study, we intend to determine the intellectual capital’s (IC) potential effects on a firm’s performance using a sample from a developing country, Turkey and measuring it with the help of Residual Income Model (RIM). For this purpose, nine-year data, obtained after the examination of the financial statements of 85 enterprises from 11 different sectors operating in Istanbul Stock Exchange in the period of 2007-2016, were used. With the purpose of forming an inclusive empirical model, the intellectual capital values were analysed on traditional performance indicators in the form of return on asset (ROA), asset turn-over rate (ATO), market/book value (MB) and return on equity (ROE), using the panel analysis method appropriate to the data set. Moreover, in order to distinguish the intellectual capital effect from the effects of other assets of the firm as well as to determine the existence of the sectoral effect, firm size and leverage ratio and dummy variables representing the sectors were added to our regression models. The results showed that intellectual capital has a positive effect on return on asset and market/book value at firm level and on asset turn-over rate across sectors. When these findings are taken together, it can be inferred that intellectual capital has a significant, although not as strong as expected, impact on firm performance in the context of Turkey. With these outcomes, our study produces significant results in terms of the interaction between intellectual capital and firm performance in a developing country and contributes to understanding of the concept of intellectual capital.

* This study has been prepared from the doctoral thesis "The Effect of Intellectual Capital on Business Performance: An Application in BIST Companies".

Borsa İstanbul’da İşlem Gören Perakende Ticaret Şirketleri Hisse Senetlerinin Performansının Treynor Oranı ile Ölçüm

2021-04-25T15:56:20+00:00

Türkiye gibi gelişmekte olan bir ekonomide risksiz getirinin üzerinde getiri elde etmek isteyen bir yatırımcı için en önemli yatırım araçlarından biri hisse senedidir. Hisse senedine yatırım yaparak risksiz getiri alternatifinden vazgeçen yatırımcılar, almış olduğu riske karşılık risksiz getirinin üzerinde getiri beklemektedir. Buna göre yatırım yapılacak hisse senedinin tercihi son derece önem taşımaktadır. Hisse senedinin riskini, risksiz getiriyi ve hisse senedinin ortalama getirisini dikkate alan Treynor performans ölçümü yöntemi bu alanda kullanılabilecek önemli bir yöntemdir. Çalışmamızda Borsa İstanbul’da işlem gören perakende ticaret şirketlerinin hisse senetlerinin performansı geçmiş 5 yılın aylık getiriler üzerinden hesaplanan Treynor oranlarına göre ölçülmüştür. Elde edilen ölçüm sonuçları, 2019 yılı Eylül ve Ekim ayı gerçekleşen getirileri ile kıyaslanmıştır. Yalnızca dört hisse senedinin pozitif Treynor oranına sahip olduğu, risksiz getirinin üzerinde getiri sağladığı, diğerlerinin Treynor oranlarının negatif olduğu, risksiz getirinin altında getiri sağladıkları tespit edilmiştir. Pozitif Treynor oranına sahip hisse senetlerinin 2019 yılı Eylül ve Ekim ayı ortalama getirisinin, diğer hisse senetlerinden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Lojistik Sektöründe Stratejik Yatırım Kararlarının Pay Getirisine Etkisi: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama

2021-04-25T16:07:27+00:00

Artan dünya ticaret hacmi teknolojik yenilikler küresel rekabeti arttırdığı gibi ticaretin önemli bir parçası olan lojistik sektörünü de oldukça etkilemektedir. Yükselen rekabet ortamı lojistik sektöründe faaliyet gösteren işletmeleri maddi duran varlık ve finansal duran varlık alımı, ortak girişimler gibi birtakım stratejik yatırım kararlarına yöneltmektedir. Bu çalışmada, lojistik sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin aldığı stratejik yatırım kararlarının pay senedi getirisine olan etkisi incelenmektedir. Bu amaçla, BIST Ulaşım endeksinde (XULAS) işlem gören işletmelerin Ocak 2014 – Aralık 2020 döneminde yaptığı 46 stratejik yatırım duyurusu ‘olay çalışması’ yöntemiyle incelenmiş ve sonuç olarak stratejik yatırım kararlarının pay senedi getirilerine etki ettiği belirlenmiştir.

Sipariş Maliyet Yöntemi: Bir Led-Line Üretim İşletmesinde Uygulama

2021-04-25T16:11:40+00:00

Üretim işletmelerinde mamul maliyetlerinin doğru bir şekilde hesaplanması işletmenin fiyatlama çalışmaları açısından çok büyük bir önem taşımaktadır. Doğru bir şekilde maliyet hesaplaması yapılmamış bir ürünün fiyatlamasında da yanlışlıklar ortaya çıkabilecek, belki de işletme zararına mal satmasına rağmen kar ediyormuş gibi gözükebilecektir. Bu çalışmada; led- line aydınlatma hizmeti yapan bir üretim işletmesinde kullanılan mamul maliyeti hesaplama sisteminin incelenip, işletmede sipariş maliyet sistemi oluşturularak işletmenin mevcut durumu ve sipariş maliyet sistemi kurulduktan sonraki durumunun karşılaştırılması yapılmıştır. Çalışma kapsamında; sipariş maliyeti yönteminin genel özellikleri, yöntemin aşamaları, anlatılmış ve ardından bir led-line üretim işletmesinde gerçekleştirilen uygulamanın sonuçlarına yer verilmiştir. İşletmenin sipariş maliyet sistemi kurulduktan sonra, proje maliyeti karşılaştırıldığında işletmenin maliyetleri hesaplarken doğru kararlar almadığı ve bunun sonucunda projeden zarar ettiği ortaya çıkmıştır.

* Bu çalışma Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsünde sunulan ”Sipariş Maliyet Sisteminin Bir Üretim İşletmesinde Uygulanması” isimli yüksek lisans tezinden türetilmiştir.

Muhasebe Meslek Mensuplarının Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını Kabullerinin Teknoloji Kabul Modeli Çerçevesinde İncelenmesi

2021-04-25T16:24:33+00:00

Küreselleşme sonucu artan uluslararası sermaye hareketleri ile birlikte ortaya çıkan çok uluslu şirketler ve yatırımcılar için muhasebe kayıt ve finansal raporlama sistemlerinin tekrar gözden geçirilmesi zorunlu hale gelmiştir. Bu zorunluluk, muhasebe bilgi sistemi tarafından üretilen bilgilerin uluslararası düzeyde paylaşımını sağlayacak bir standartlaşmayı beraberinde getirmiştir. Türkiye ise söz konusu bu standartlaşmaya Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS)’dan uyarlanan Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS) ile katılmıştır. Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının uygulanmasından beklenen faydanın sağlanabilmesi muhasebe meslek mensuplarının Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını kabulüne bağlıdır. Bu çalışmada, Teknoloji Kabul Modeli çerçevesinde muhasebe meslek mensuplarının Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS)’nı kabulünü etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin birbirine olan etkilerinin ortaya konması amaçlanmaktadır. Geliştirilen modelin değişkenlerine dayalı olarak oluşturulmuş anket Google docs aracılığıyla, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir (SMMM) ile Yeminli Mali Müşavir (YMM) unvanlarına sahip muhasebe meslek mensuplarına uygulanmış ve 388 adet veri toplanmıştır. Araştırma modelinde önerilen ilişkileri test etmek için Yapısal Eşitlik Modellemesi (YEM) analizi gerçekleştirilmiştir. Yapısal Eşitlik Modelleme analizi sonucunda, modelde yer alan değişkenlerden kolaylaştırıcı durumların (β: 0,570) algılanan kullanım kolaylığı üzerinde; subjektif normlar (β: 0,657) ile algılanan kullanım kolaylığının (β: 0,215) algılanan fayda üzerinde ve algılanan kullanım kolaylığı (β: 0,310) ile algılanan faydanın (β: 0,494) davranışsal niyet üzerinde istatistiki olarak anlamlı ve pozitif yönde bir etkiye sahip olduğu bulunmuştur.

Lisans Düzeyi Muhasebe Dersi Öğrencilerinin Muhasebe Etiği Algısı: Mardin Artuklu Üniversitesi İşletme ve İktisat Bölümleri Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma

2021-04-25T16:28:50+00:00

Muhasebe skandalları ile birlikte muhasebe alanında etik kavramı yeniden sorgulanmaya başlamıştır. Muhasebede meslek mensuplarınca üretilen bilgiler günlük finansal hayatta tüm ilgililer açısından büyük öneme sahiptir. Bu açıdan muhasebe meslek mensuplarının mesleki faaliyetlerinde etik ilkeleri takip etmeleri gerekmektedir. Lisans düzeyinde mesleğe yönelik eğitim meslek hayatının en önemli basamaklarındandır. Eğitim aşamasında muhasebede etik konusunun nasıl algılandığının ele alınması eğitimin etik çerçevesinde şekillendirilmesine fayda sağlayacaktır. Bu çalışmanın amacı lisans düzeyinde muhasebe dersi alan öğrencilerin muhasebe etiğini algılarının tespit edilmesidir. Bu kapsamda Mardin Artuklu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesinde muhasebe dersi alan İşletme ve İktisat bölümü öğrencileri üzerinde bir araştırma yapılmıştır. Toplanan veriler ile istatistiki olarak analize tabi tutulmuştur.

Envanter Defterinin Bağlantısal Bütünsellik Çerçevesinde Dijitalleşmesinin Denetime Etkisi

2021-05-07T07:35:06+00:00

Teknolojik değişimler işletmelerin muhasebe bilgi sistemlerinde yenlikler meydana getirerek sürekli denetim ve Denetim 4.0 gibi olgular hayatımıza girmiştir. Bu denetim süreçlerinin tüm işletmelerin fayda-maliyet çerçevesinde benzer teknolojik imkanlarla yürütülmesi mümkün olmamaktadır. Dolayısıyla alternatif çözümlemeler ile birlikte dijital denetimin ortaya çıkması denetim faaliyeti üzerinde birtakım etkiler meydana getirmiştir. Bu çalışmada dijitalleşme sürecinin denetim faaliyetleri üzerine olan etkileri muhasebe denetimi kapsamında incelenmiştir. Bağımsız denetim firmalarına yapılan anket ve bu anket sonuçlarından elde edilen istatistiksel analizler yorumlanmış ve elde edilen anket sonuçlarına göre muhasebe denetim mekanizmasının bütüne yayılımı öngörüsü ile elektronik envanter defteri denetimsizlik anlayışının kırılması, finansal tablolarda yer alan bakiyelerin gerçekliği hakkında ön durum tespitleri yapılması, hileli ve hatalı finansal raporlamaların önüne geçilmesi sonuçlarına ulaşılmıştır.

Denetçi Adaylarının Denetimde Kanıt Kavramına Yaklaşımları Üzerine Bir Değerlendirme

2021-05-07T07:46:13+00:00

Bu çalışmada, denetimde kanıt kavramı bağlamında son sınıfta öğrenim gören ve denetim dersi almış olan öğrencilerden, işletme yararına dahi olsa güvenilir kanıta dayanmayan belgeler kullanarak işlem yapmanın doğru olup olmadığı ile ilgili düşüncelerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Araştırmanın, ana kütlesi, Düzce, Sakarya ve Bolu illerinde bulunan üniversitelerin fakülte ve yüksekokullarında denetim dersi almış son sınıf öğrencilerinden oluşmaktadır. 300 öğrenciye gönderilen anket çalışmasına yaklaşık olarak % 60 oranın geri dönüş sağlanmıştır. Bu kapsamda 179 öğrenciye tarafından ankete geri, dönüş sağlanmıştır. Yöntem olarak "kolayda örnekleme yöntemi" kullanılmıştır. Öğrencilerinin konu hakkındaki düşüncelerini belirlemek amacıyla 5 soru sorulmuştur. Araştırma kapsamında oluşturulan 5 yargı 5'li likert tipi ölçekle ölçülmüş olup, yargılar en olumsuzdan en olumluya doğru sıralanmıştır.

Sonuç olarak, denetim yargısı oluşturmak için güvenilir kanıta ihtiyaç olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Denetim yargısının güvenirliği denetim kanıtının kalitesi ve oluşturduğu makul güvence ile belirlenir. Denetçinin denetim kanıtına elektronik ortamda ulaşması için teknolojik bir altyapıya sahip olması gerekliliği ortaya çıkmıştır.